De afgelopen vijf jaar heeft een ontzagwekkende hoeveelheid data-ethische principes, frameworks, richtlijnen en beoordelingskaders het licht gezien. Zoveel, dat het moeilijk is om door de bomen het bos te blijven zien. Gelukkig zijn er inmiddels diverse overzichten en meta-artikelen die daarbij kunnen helpen. Hieronder gaan we achtereenvolgens in op:

• Nederlandse data-ethiek frameworks
• Overzichten van data-ethiek frameworks
• Artikelen over data-ethiek frameworks

Zie ook de categorieën Regelgeving en Tools, want de grenzen zijn niet altijd scherp te trekken.

Nederlandse data-ethiek frameworks 

Onderstaande lijst beoogt een zo compleet mogelijk overzicht te zijn van Nederlandse data-ethische frameworks. Ontbreekt er iets? Laat het ons weten!

• AI Impact Assessment ∙ ECP
• Toetsingskader Algoritmes ∙ Algemene Rekenkamer
• Ethisch kader datagedreven besluitvorming ∙ Verbond van Verzekeraars
• Ethische referentie gebruik persoonlijke locatiedata (consultatieversie) ∙ Geonovum ∙ 2020
• ∙∙ zie ook: Locatiepact – samen wijs met locatie
• Toetsingskader en keurmerk voor algoritmes ∙ VKA
• Algoritme Effect Beoordeling ∙ PMP en Goedzo data-ethiek
• Mensenrechten en Algoritmen Impact Assessment ∙ Ministerie van BZK ∙ verwacht april 2021
• ∙∙ zie ook: de aankondiging door het Rathenau Instituut

Overzichten van data-ethiek frameworks 

• AI Ethics Guidelines Global Inventory ∙ AlgorithmWatch
• AI Frameworks, Guidelines, Toolkits ∙ AIethicist.org
• ∙∙ zie ook AIethicist’s overzichten van AI Principles en van AI Pledges
• Overzicht van ethische codes en principes voor AI ∙ Rathenau Instituut ∙ 2019
• Overzicht van ethische codes ∙ Geonovum ∙ 2020‍
• https://alanwinfield.blogspot.com/2019/04/an-updated-round-up-of-ethical.html

Artikelen over data-ethiek frameworks 

• Principled Artificial Intelligence: Mapping Consensus in Ethical and Rights-based Approaches to Principles for AI ∙ Jessica Fjeld ∙ Berkman Klein Center ∙ 2020
• The Ethics of AI Ethics: An Evaluation of Guidelines ∙ Thilo Hagendorff ∙ Minds and Machines ∙ 2020
• AI Ethics in the Public, Private, and NGO Sectors: A Review of a Global Document Collection ∙ Daniel Schiff ∙ IEEE Transactions on Technology and Society ∙ 2021
• Artificial Intelligence: the global landscape of ethics guidelines ∙ Anna Jobin e.a. ∙ 2019
• Design for data ethics: using service design approaches to operationalize ethical principles on four projects ∙ Cat Drew ∙ Philosophical Transactions of The Royal Society A ∙ 2018‍
• A Unified Framework of Five Principles for AI in Society ∙ Luciano Floridi & Josh Cowls ∙ Harvard Data Science Review ∙ 2019

Laatst bijgewerkt: 5 augustus 2021